HÒA HỢP DÂN TỘC

Không hiểu sao dạo này mình thích kể chuyện đánh nhau ngày xưa. Bây giờ mình kể chuyện hòa hợp dân tộc.

Năm 1973 bọn mình chốt ở đồi Chông- Tiên Phước Quảng Nam. Hiệp định Pa ri kí kết thì mình giữ một quả đồi, phía bên kia đối phương giữ một quả đồi. Cách nhau bởi cái khe nhỏ. Mùa khô nên không có nước.

Hòa hợp dân tộc nên hai bên bàn nhau làm một cái nhà hòa hợp để hai phía gặp nhau. Thiện chí lắm. Bên đối phương làm nhà còn bên ta làm ghế. Nguyên vật liệu chủ yếu là tranh tre nứa lá. Tường thưng bằng lồ ô đập dập. Trên tường ở đốc nhà vẽ một bản đồ Việt Nam bằng giấy rô ki.

Riêng màu sắc cho cái bản đồ cũng phải bàn nát nước. Bên ta bảo Việt nam màu đỏ. Bên kia bảo Việt nam màu vàng. Không ngã ngũ được lại bàn miền Bắc màu đỏ, miền Nam màu vàng. Chính trị viên bảo đếch được! Miền Bắc thì đỏ là đúng rồi nhưng miền Nam không thể là màu vàng được, Miền Nam không phải của riêng Việt Nam Cộng hòa mà còn là của Chính phủ CM Lâm thời Miền Nam VN vậy miền Nam cũng phải có màu đỏ. Bên kia không nghe.

Bên ta dàn hòa bảo bây giờ hòa hợp dân tộc rồi. Lấy cả nước màu xanh hòa bình. Bên kia bảo xanh hòa bình thì lẫn với biển à, nước Việt mình có đất liền, có biển, có hải đảo, nó phải rõ ràng chủ quyền! Với lại màu xanh hòa bình là màu cờ của Quân Giải phóng. Không được!

Đến dăm sáu ngày mới ngã ngũ lấy màu xanh lá cây làm màu cho đất liền và hải đảo còn biển màu xanh cô ban. Mình được cử cùng với một tay phía bên kia vẽ bản đồ. Khi vẽ biển mình phết màu xanh tuốt luốt. Tay kia bảo ngoài Bắc không có đảo à. Mình nhớ mãi mới ra Bạch long vĩ (vì có bài hát Bạch long vĩ đảo quê hương), đảo Cồn cỏ (vì có Thái văn A sừng sững chòi cao trên hòn đảo nhỏ) và Hòn Mê, hòn Ngư (vì ngày ấy có loại thuốc lá mang cái tên đảo Hòn Mê). Còn tay kia rất trân trọng vẽ Hoàng Sa, Trường Sa, Côn Đảo, Phú Quốc… nhiều lắm. Mình rất phục sao anh ta nhớ kĩ vậy. Và phục luôn trong này nhà trường dạy dỗ về cương vực lãnh thổ địa lí khá cẩn thận. Nhưng thắc mắc cẩn thận vậy sao lại đi theo đế quốc sài lang?

Vẽ xong hai thằng ngồi cùng nhau ngắm nghía. Thấy cũng nổi. Tay lính bên kia rút thuốc Ru by Quân tiếp vụ “huynh đệ chi binh quyết tâm chiến thắng” mời mình. Mình mời lại hắn bằng thuốc rê khét mù nặng đến ứ cổ. Tự dưng thấy thân thân…mặc dù khi vẽ thì cả hai bên đều có người cầm súng chĩa vào nhau sẵn sàng…nhả đạn.

Có nhà hòa hợp thì phải có một ngày sinh hoạt chung gọi là sinh hoạt hòa hợp dân tộc. Buổi sinh hoạt được ấn định vào buổi chiều. Mỗi bên cử dăm bảy người đi sinh hoạt còn lại phải trực chiến sẵn sàng. Đi dự sinh hoạt hòa hợp dân tộc đấy mà vẫn lo mất mạng.

Cấp trên quán triệt cử người phải đảm bảo phẩm chất chính trị vững vàng, có trình độ một tý để có thế đối đáp. Mình được cử đi vì mình học xong cấp ba và còn biết hát. Chứ phẩm chất chính trị thì không ai dám chắc vì lúc bấy giờ mình chưa phải Đảng viên.

Cuộc sinh hoạt hòa hợp dân tộc biến thành cuộc đấu khẩu. Thoạt đầu thấy bên ta có cái catset quay băng. Một người phía bên kia bảo các anh mở bài hát “Mẹ thức nghìn năm” cho chúng tôi nghe với. Bọn mình chả biết bài Mẹ thức nghìn năm là bài nào. Tua gần hết cái băng mới biết đó là bài “Đất quê ta mênh mông”: mẹ đào hầm từ lúc tóc còn xanh nay mẹ đã phơ phơ đầu bạc. Nghe xong bài hát, bên kia hỏi một câu: Các anh đang nghe bài hát ở đài nào thế? Chính trị viên bảo đấy là bài ở Đài Tiếng nói Việt nam. Tay bên kia bảo: Không phải. Các anh đang nghe đài Nhật đấy chứ. Tức lộn ruột nhưng cũng phải công nhận là tiếng hát phát ra từ cái cat set Philip của Nhật thật.

Bên kia lại hỏi: các anh chửi chúng tôi là tay sai đế quốc Mỹ. Thì cứ cho là đúng đi. Vậy các anh là tay sai của ai mà trang bị từ đầu đến chân toàn của Nga Xô với Trung Cộng?

Chính trị viên được đà bắt đầu giảng giải về tinh thần Quốc tế vô sản và phe Xã hội Chủ nghĩa hùng cường. Trong đó Liên xô và Trung quốc là hai người bạn lớn thân thiết tin cậy giúp đỡ để chống lại đế quốc Mĩ xâm lược. Chúng tôi chống Mỹ để giành độc lập cho dân tộc, hạnh phúc ấm no cho nhân dân.

Bọn mình chịu chính trị viên là giỏi và hả hê lắm. Còn bên kia đuối lí không nói gì thêm. Sau đó giải tán.

Cũng chỉ được có nhõn một lần sinh hoạt hòa hợp. Không có lần thứ hai vì sau đấy chừng mươi ngày, đang nửa đêm Nhà Hòa hợp bốc cháy đùng đùng. Chả biết bên nào đốt.

Vài hôm sau nện nhau chí tử.

Không biết cái anh chàng cùng mình vẽ hình đất nước Việt nam bây giờ ở đâu? Còn sống hay đã chết?

Vậy mà đã gần bốn mươi năm.